کشف بمب‌‌ خوشه‌ای ساخت انگلیس در روستایی در یمن

کشف یک بمب خوشه‎ای ساخت بریتانیا در یک منطقۀ غیرنظامی در روستایی در یمن سندی دیگر در استفادۀ ائتلاف عربستان سعودی از تسلیحات ممنوعه در تهاجم به این کشور فقیر است.

سازمان عفو بین‌الملل در بازرسی از یک روستا در شمال یمن این بمب خوشه‌ای عمل نکرده را کشف کرد. این در حالی است که ده ها سال از منع بین‌المللی استفاده از این بمب که در بیش از 100 کشور ممنوعه اعلام شده‌است، می‎گذرد.

سازمان عفو بین‌الملل به نقل از یک مرد چوپان در روستایی در استان حجه، در حدود 10 کیلومتری مرز عربستان سعودی نوشت: «در منطقه‌ای نزدیک به ما، بمب‌ها از درختان آویزان هستند.»

بمب خوشه‎ای بی.ال-755 برای استفادۀ جنگنده‌های تورنادوی ساخت بریتانیا طراحی شده است که نیروی هوایی عربستان سعودی از آن‌ها در حملات هوایی خود به یمن استفاده می‌کند.

این سلاح در دهۀ 1970 میلادی در یک شرکت ساخت تسلیحات به نام «هانتینگ اینجینییرینگ» در شهرستان بدفوردشایر در شرق انگلیس ساخته شد. بی.ال-755 دارای 147 بمب کوچک است که در صورت انفجار منطقۀ گسترده‌ای را تحت الشعاع قرار می‌دهند.

این بمب‌های خوشه‌ای البته اغلب اوقات پس از شلیک منفجر نمی‌شوند و بعدها هنگامی که غیرنظامیان بی‌گناه به آن‌ها نزدیک ‌شده و سعی در برداشتن آن‌ها دارند، بسیاری را به کشتن می‌دهند.

سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرده است که دولت بریتانیا باید برای ردیابی محل نگهداری بمب‌های خوشه‌ای که در گذشته فروخته شده‌اند بیشتر تلاش کند و ذخایر موجود خود را نیز کاملاً از بین ببرد.

به باور ناظران، بریتانیا در میان دهه‌های 1980 تا 1990 میلادی مقادیر بسیار زیادی بمب خوشه‎ای به عربستان سعودی و امارات متحدۀ عربی، یکی از اعضای اصلی ائتلاف سعودی در تهاجم به یمن، فروخته است.

عربستان سعودی همچنین تعداد زیادی از جنگنده‌های تورنادوی بریتانیا را خریداری کرده و انگلیسی‌ها قراردادهایی برای ارائۀ آموزش خلبانی و خدمات پس از فروش در مورد این جت‌ها با سعودی‌ها منعقد کرده‌اند.

در این رابطه روزنامۀ انگلیسی ایندیپندنت روز دوشنبه (3 خرداد) به نقل از مدیر بخش کنترل تسلیحاتِ شاخۀ بریتانیایی سازمان عفو بین‌الملل نوشت اگر نقش کارکنان انگلیسی در استفادۀ عربستان از بمب‌های خوشه‌ای در یمن اثبات شود، یک «رسوایی مطلق» به بار خواهد آمد.

وی گفت: «بمب‎های خوشه‎ای یکی از کثیف‌ترین تسلیحات در تاریخ جنگ هستند که به درستی در بیش از یکصد کشور ممنوع اعلام شدند. بنابراین این‌‎که یک بمب خوشه‎ایِ بریتانیایی در یک منطقۀ غیرنظامی در یمن افکنده شده است، حقیقتاً تکان‌دهنده است.»

این فعال در زمینۀ کنترل تسلیحات گفت: «با توجه به این‌‎که به احتمال بسیار زیاد جنگنده‎های تورنادو از این نوع از بمب‌‎های خوشه‎ای استفاده می‌کنند و بریتانیا این جنگنده‎ها را نیز به عربستان سعودی فروخته است، حتی ممکن است کارکنان پشتیبانیِ بریتانیا در بمباران خوشه‌ای یمن درگیر بوده باشند. اگر این امر تأیید شود، رسوایی مطلق به بار می‌آید.»

غیرنظامیان در یمن به سازمان عفو بین‌‎الملل گفتند آن‌ها مجبور هستند که بمب‌های خوشه‌ای را خودشان از بین ببرند چرا که می‌ترسند کودکان به بازی با آن‌ها بپردازند و جان خود را از دست بدهند.

هندی ابراهیم، یک جوان 25 سالۀ یمنی که دو فرزند دارد و ساکن روستایی در منطقۀ حیران در استان حجۀ است گفت هنگامی که همراه با دیگر روستاییان در حال پاکسازی روستا از «صدها گلولۀ بمب» بوده است، هر دو دستش در اثر انفجار آسیب می‌بینند.

به گفتۀ این فرد حملۀ هوایی عربستان به روستاهای حجه اواخر مرداد یا شهریور سال 1394 رخ داد و تنها برخی از گلوله‌های انفجاری بمب‌های خوشه‎‏ای منفجر شدند.

وی افزود: «آپاچی‌ها (بالگردهای نظامی) نیز به مردمی که در حال فرار بودند، شلیک می‎کردند. 500 بمب کوچک در سراسر روستا پخش شده بود... می‎خواستیم آن‌ها را برداریم. برخی از آن‌ها (بمب‌های کوچک) در داخل حیاط و آشپزخانۀ خانه‌‎ها بودند... آن‎ها (مسئولین خنثی‌سازی بمب) قول دادند که به این‌جا می‌آیند، اما نیامدند. آن‌ها به ما گفتند که در مناطق دیگر مشغول هستند. در ماه فوریه (اسفند 1394) مجبور شدیم به خاطر بچه‌ها خودمان دست به کار شویم. در آن زمان من به داخل خانه رفتم و ده (بمب کوچک) را در یک سینی گذاشتم و از خانه خارج کردم. بمب‌ها با یکدیگر برخورد کردند و یکی از آن‎ها منفجر شد. سینی را رها کردم و همۀ بمب‎ها منفجر شدند.»

ایندیپندنت به نقل از یک سخنگوی وزارت امور خارجۀ بریتانیا نوشت: «بریتانیا عضو ائتلاف تحت رهبری عربستان است. نیروهای بریتانیایی در اجرای حملات، انجام عملیات یا انتخاب اهداف در یمن نقشی ندارند.»

هیلاری بن، وزیر امور خارجۀ دولت در سایۀ بریتانیا نیز در این باره گفت: «این گزارش تکان‌دهنده است و شواهد روشن دیگری از استفادۀ عربستان سعودی از بمب‎های خوشه‌ای را در یمن به نمایش می‎گذارد.»

«یمن به میدان مینِ بمب‌های خوشه‌ای مبدل شده است»

سازمان عفو بین‌الملل همچنین روز دوشنبه (3 خرداد) با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد شواهد تازه‎ای از استفاده بمب‌های خوشه‎ای ساخت امریکا، انگلیس و برزیل در حملات هوایی عربستان به یمن یافته است. این گروه حقوق بشری در بیانیه خود نوشت بمب‌‎های خوشه‌‏ایِ منفجر نشده در شمال یمن، مناطق مختلف این کشور را به «میدان‌های مین» برای غیرنظامیان مبدل کرده است.

براساس آن‌چه در این بیانیه ذکر شده است، خانواده‎هایی که در پی آتش‌بس موقت و شکنندۀ اخیر در یمن در حال بازگشت به خانه‌های خود هستند در معرض «خطر شدید» مواجهه با «جراحت جدی یا حتی مرگ» قرار دارند.

لاما فقیه، مشاور ارشد حوزۀ بحرانِ سازمان عفو بین‎‏الملل در این باره گفت: «حتی با وجود کاهش مخاصمات، زندگی و حیات غیرنظامیان از جمله کودکان به دلیل مواجهۀ آن‎ها با میدان‎‌های مین کماکان در خطر است.»

وی افزود: «غیرنظامیان تا زمانی که مناطق آلوده در داخل و حومۀ خانه‎هایشان شناسایی و از بمب‌های خوشه‌ای مرگبار و دیگر مهمات منفجر نشده پاکسازی نشوند، در امان نخواهند بود.»

براساس اعلام سازمان عفو بین‌الملل کودکان بسیاری در میان قربانیان غیرنظامیِ انفجارِ مهمات عمل نکرده در مناطق مختلف یمن هستند و جامعۀ بین‌الملل باید برای پاکسازی مناطق آلوده همکاری کند.

عربستان سعودی از تاریخ 6 فروردین ماه سال 1394 حملات هوایی خود را با هدف بازگرداندن قدرت به عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن و تضعیف جنبش مردمی انصارالله به خاک یمن آغاز کرد.

حملات ائتلاف سعودی طی بیش از یک سالِ گذشته زمینه‌ساز گسترش قلمرو گروه تروریستی القاعده در این کشور فقیر عربی شده است.

ریاض همچنین بارها به بمباران اهداف غیرنظامی به جای هدف قرار دادن گروه‌های تروریستی از جمله القاعده در یمن متهم شده است.

به گفتۀ منابع داخلی یمن، در حملات مرگبار ریاض که عمدتاً مناطق غیرنظامی را هدف می‌گیرد، بیش از 9 هزار و 500 نفر کشته شده‌اند.

استفاده از این مطلب با ذکر منبع «پرس تی وی فارسی» بلامانع است.

Press TV’s website can also be accessed at the following alternate addresses:

www.presstv.ir